„Park prijateljstva – Ušće” predstavlja jedan od najznačajnijih elemenata sistema javnih zelenih površina Beograda. Nalazi se u okviru celine “Priobalna zona Novog Beograda” koja na osnovu Rešenja Zavoda za zaštitu spomenika kulture, odnosno Generalnog plana Beograda 2021 (2003), uživa prethodnu zaštitu. Proces rekonstrukcije “Parka prijateljstva – Ušće” karakterišu, sa jedne strane, zasnivanje formalnih planskih rešenja na neformalnim instrumentima formulisanim u netransparntnim procedurama (kao što su studije, strategije razvoja, vizije, idejna rešenja, master projekti, koncept makete i sl.), a sa druge, kašnjenje planskih procedura za procesima izgradnje, čime planovi čak i centralnih i najznačajnijih gradskih zona postaju sredstvo legalizacije i pro forma dokumenti.
Rekonstrukcija “Parka prijateljstva – Ušće” izvršena je u skladu sa rešenjem danskog arhitekte Jana Gela (Gehl Architects) u čijoj izradi građani nisu učestvovali, niti je konačni projekat uređenja prezentovan javnosti. Realizacija rešenja je podrazumevala izgradnju dečijih igrališta, fitnes terena, sportskih terena (košarkaški, fudbalskih, odbojkaških i terena za boćanje), popravku i izradu novih pešačkih komunikacija, atletskih staza i biciklističkih staza, a izvođeni su na širokom području ušća Save u Dunav, između hotela „Jugoslavija”, Bulevara Nikole Tesle i Brankovog mosta. Za izvođenje radova je bilo zaduženo JKP „Zelenilo Beograd”, koje nije ishodovalo građevinsku dozvolu niti rešenje o odobrenju za izvođenje radova, već su radovi izvedeni na osnovu saglasnosti nadležnih javnih preduzeća, a u skladu sa mišljenjem Sekretarijata za urbanizam i građevinske poslove da se u konkretnom slučaju može primeniti član 144. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10-US, 24/11, 121/12, 42/2013 – odluka US, 50/13 – odluka US, 98/13 – odluka US, 132/14, 145/14). Finalni projekat uređenja parka “Park prijateljstva – Ušće”, sa prikazom obima izvedenih radova ostao je nepoznat javnosti i nije učinjen dostupnim, čak ni nakon podnošenja zahteva za pristup informacijama od javnog značaja.
Sa druge strane, paralelno sa pripremama za početak izvođenja radova na rekonstrukciji parka započeta je izrada Plana detaljne regulacije (PDR) multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva – Ušće“, GO Novi Beograd – Zemun, na osnovu odluke iz 2009. godine („Sl. list grada Beograda”, br. 61/09). U tekstu Plana je navedeno da su elementi i preporuke iz Studije tj. strategije razvoja prostora parka na Ušću „People’s Park”, koju je izradio arhitektonski biro GEHL iz Kopenhagena, Danska, predstavljali polazne podatke za izradu Plana. Zakonom garantovano pravo građana da učestvuju u proceduri izrade plana, tj. proceduri javnog uvida u Nacrt navedenog PDR-a je, usled navedenog kašnjenja za radovima u prostoru, predstavljalo samo formalnost bez mogućnosti korišćenja potencijala tog prava. Naime, iako je ovaj planski dokument tek trebalo da uspostavi pravni osnov za pristupanje radovima na rekonstrukciji javnih zelenih površina na području, u trenutku održavanja javnog uvida u nacrt PDR-a, radovi na rekonstrukciji parka su već ulazili u 14. mesec izvođenja. Odredbama Plana, uređenje javnih zelenih površina na području je trebalo da bude realizovano na osnovu idejnog i glavnog projekta pejzažnog rešenja, koje je trebalo formulisati „u skladu sa osnovnom vizijom i rešenjem predloženim u Studiji „Ušće park – People’s park“ biroa “GEHL Architects”. U trenutku usvajanja (maj 2019) Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće („Službeni list grada Beograda”, br. 35/19), radovi su uveliko bili završeni.
Za više informacija o promenama u procesu prostornog razvoja posmatranog kroz integralnu prizmu, kao i komentare autora istraživanja (obeleženo simbolom vatre u levom uglu), pogledajte hronologiju u nastavku.
Javno urbanističko preduzeće Urbanistički zavod Beograda
2007
„Analiza je urađena zbog potrebe sveobuhvatnog i detaljnog proučavanja međusobnih uslovljenosti svih relevantnih uticaja na predmetnom prostoru u odnosu na karakter i veliki značaj ovog prostora, a u cilju definisanja koncepta, programskog sadržaja i uređenja. Studija je detaljno označila sve uslovljenosti prostora sa različitih aspekata, pregled svih ograničenja, potencijala i vizija prostora u prošlosti, što je poslužilo kao osnov za donošenje odluke o raspisivanju Konkursa za ovaj prostor.”
izvor: 4.1.3. Stručne provere i posebni instrumenti razrade, Elaborat za rani javni uvid u Nacrt plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun.
Direkcija za građevinsko zemljište grada Beograda,
Društvo arhitekata Beograda i Društvo urbanista Beograda
17. novembar 2007. godine
„Cilj konkursa je prikupljanje ideja putem ankete za definisanje prostora koji se prostire između Save i Dunava sa jedne i Bulevara Mihaila Pupina sa druge strane. Raspisivač poziva sve građane bez obzira na profesiju kojom se bave da iznesu svoje ideje o uređenju ovog važnog dela Beograda. Mnogi značajni objekti Beograda se nalaze upravo ovde a među njima su najznačajniji Palata federacije, Kompleks Ušće, Park prijateljstva i Muzej savremene umetnosti. Pored pomenutih postojećih objekata ovde se planira i izgradnja zgrade beogradske Opere i aneksa Muzeja savremene umetnosti.”
„Nagrađeni radovi postaju vlasništvo Direkcije za građevinsko zemljište i izgradnju grada Beograda, koji će u daljem radu biti korišćeni kao podloga za izradu Regulacionog plana tog prodručja a zatim i za izradu Programa za moguće arhitektonsko – urbanističke konkurse za pojedine objekte tog plana.”
Pristigla su 82 rada, a žiri je izabrao i nagradio 11 najboljih predloga.
„Službeni list grada Beograda”, br. 61/09, Skupština grada Beograda
29. decembar 2009.
Član 2.
Cilj izrade Plana detaljne regulacije je stvaranje uslova za organizaciju sportsko-kulturnih događaja i manifestacija u okviru javnog parka na Ušću.
Član 5.
Izrada Plana detaljne regulacije poverava se JUP Urbanistički zavod Beograda, koji je dužan da nacrt plana izradi u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove odluke.
„Sl. glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10-US, Narodna skupština Republike Srbije
10. septembar 2010.
Član 48:
„Po objavljivanju odluke o izradi planskog dokumenta, nosilac izrade pristupa izradi koncepta plana.
Za potrebe izrade koncepta plana nosilac izrade prikuplja podatke, naročito o: postojećoj planskoj dokumentaciji, podlogama, posebnim uslovima za zaštitu i uređenje prostora, drugoj dokumentaciji znaĉajnoj za izradu plana, stanju i kapacitetima infrastrukture, kao i o drugim podacima neophodnim za izradu plana.
Koncept plana sadrži: ocenu postojećeg stanja, koncepciju i propozicije razvoja, zaštite i uređenja prostora, kao i druga pitanja od značaja za izradu planskog dokumenta.
Koncept plana za potrebe izrade urbanistiĉkog plana sadrži naročito:
1) predviđeno građevinsko područje sa predlogom određivanja površina javne namene;
2) podelu na urbanističke celine i zone prema urbanističkim pokazateljima i drugim karakteristikama;
3) planirane trase, koridore, regulaciju površina javne namene i mrežu javne komunalne infrastrukture.
Koncept plana sadrži grafički deo i tekstualno obrazloženje sa potrebnim numeričkim pokazateljima.
Koncept plana podleže stručnoj kontroli u skladu sa ovim zakonom.”
10. decembar 2013.
Ugovor o izradi Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun, potpisan između Direkcije za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda i JUP Urbanistički zavod Beograda dana 22.10.2010. godine, raskinut je sporazumno, nakon izrade Koncepta plana, i to „zbog nemogućnosti usklađivanja različitih zahteva u pogledu planiranih namena i uslova nadležnih institucija”.
„Sl. glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10-US, 24/11, 121/12, 42/2013-US, 50/13-US, 98/13-US, 132/14, 145/14, Narodna skupština Republike Srbije
29. decembar 2014.
Član 33. stav 1.
„Dokumenti prostornog i urbanističkog planiranja moraju biti usklađeni, tako da dokument užeg područja mora biti u skladu sa dokumentom šireg područja.”
Član 144.
„Posebna vrsta objekata, odnosno radova za koje nije potrebno pribavljati akt nadležnog organa za gradnju, odnosno akt za izvođenje radova jesu: radovi na tekućem odražavanju objekta ili stana; postavljanje žičane ili drvene ograde; građenje objekata protivgradne odbrane; građenje jednostavnih objekata koji se grade na istoj katastarskoj parceli na kojoj je sagrađen glavni objekat, a koji se izvode na način da ne ometaju redovno korišćenje susednih objekata (vrtna senila do 15 m2 osnove, staze, platoi, vrtni bazeni i ribnjaci površine do 12 m2 i dubine do 1 m, nadstrešnice osnove do 10 m2, dečja igrališta, dvorišni kamini površine do 2 m i visine do 3 m, kolski prilazi objektima širine 2,5-3 m, solarni kolektori koji se ne priključuju na elektrodistributivnu mrežu); stočne jame do 20 m2 u osnovi; grobnice i spomenici na groblju; pešačke staze, ploče za obaveštavanje površine do 6 m2 i druga oprema u zaštićenim prirodnim dobrima (prema odluci privrednog društva, javnog preduzeća, odnosno drugog pravnog lica koji upravlja tim prirodnim dobrom); nosači antena sa antenama na postojećim zgradama, putevima, infrastrukturi i kontejnerima elektronskih komunikacija, kao i tipski kabineti baznih stanica na odgovarajućim nosačima, sredstva elektronskih komunikacija koja se postavljaju ili instaliraju na kablovima i mrežama elektronskih komunikacija i kablovi elektronskih komunikacija koji se postavljaju ili instaliraju u postojeću linijsku infrastrukturu elektronskih komunikacija – kablovsku kanalizaciju; kontejneri za smeštaj elektronsko komunikacione i elektroenergetske opreme i uređaja, mikrorovovi za optičke i druge kablove, tipski ormani za unutrašnju i spoljašnju montažu za smeštaj opreme elektronske komunikacije i sl.; radovi na održavanju, popravke i zamena opreme na objektima vetroelektrana koji se izvode bez građevinskih radova (zamena elisa, zamena gondola, zamena određenih uređaja i njihovih delova); stubići katodne zaštite za čelične cevovode i stanice katodne zaštite, oznake kilometraže, oznake skretanja i zaštitne lule na ukrštanjima sa putevima i prugama na linijskim infrastrukturnim objektima tipa gasovoda, naftovoda i produktovoda.”
„Službeni list grada Beograda”, br. 20/16, Skupština grada Beograda
21. mart 2016.
U smernicama za sprovođenje PGR-a Beograda za veći deo obuhvata Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, propisana je obaveza izrade Plana detaljne regulacije kao i raspisivanje arhitektonsko – urbanističkog konkursa, za manji deo obuhvaćene teritorije omogućeno je sprovođenje neposrednom primenom pravila građenja (mreža saobraćajnica) ili sprovođenje na osnovu važećih planova (deo bulevara Nikole Tesle kod poslovnog centra „Ušće“), a na lokaciji kompleksa nove crpne stanice, sprovođenje je definisano posebnim separatom.
Kako je navedeno u delu V) SMERNICE ZA SPROVOĐENJE PLANA, tačka 4. Područja za izradu konkursa i javne stručne provere: „Raspisivanju arhitektonsko-urbanističkog konkursa prethodi izradi plana detaljne regulacije za navedena područja. Konkurs se sprovodi u skladu sa Pravilnikom o načinu i postupku za raspisivanje i sprovođenje urbanističko-arhitektonskog konkursa („Službeni glasnik RS”, broj 31/15). Područja za izradu konkursa definisana su na grafičkom prilogu br. 5. Način sprovođenja plana”.
Odredbe Plana generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – Grad Beograd (celine I – XIX) donose zabranu „postavljanja dalekovoda, žičanih sajli za alternativni prevoz i rekreaciju naročito u području Beogradske tvrđave i u njenim širim vizurama i akvateritorijalnim obuhvatima” (A) Opšti deo, tačka 4. Karakteristične celine, Celina I – Centar Beograda, Beogradska tvrđava).
Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda
08. jul 2016.
Inicijativom upućenom Sekretarijatu za urbanizam i građevinske poslove, Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda predložila je da se „zbog hitnosti izrade predmetnog plana”, izrada Plana detaljne regulacije šireg područja ušća Save u Dunav, između hotela „Jugoslavija”, Bulevara Nikole Tesle i Brankovog mosta, GO Novi Beograd, nastavi na osnovu prethodno donete Odluke o izradi Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun, iz 2009. godine („Službeni list grada Beograda”, br. 61/09);
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
18. jul 2016.
Sadržaj Obaveštenja Sekretarijata za urbanizam i građevinske poslove prenet je u celosti:
„Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
Sektor za urbanističko planiranje
Odeljenje za strateško planiranje
Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda
Sekretarijatu za urbanizam i građevinske poslove ste dopisom br. 43302-6-01 od 08.07.2016. god. dostavili Inicijativu za izradu Plana detaljne regulacije šireg područja ušća Save u Dunav, između hotela „Jugoslavija”, Bulevara Nikole Tesle i Brankovog mosta, gradska opština Novi Beograd. U Inicijativi predlažete da zbog hitnosti izrade predmetnog plana, izrada nastavi na osnovu ranije donete Odluke o izradi Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, gradske opštine Novi Beograd i Zemun („Sl. list grada Beograda”, br. 61/09).
Tim povodom možemo Vas obavestiti sledeće:
Skupština grada Beograda donela je Odluku o izradi Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, gradske opštine Novi Beograd i Zemun („Sl. list grada Beograda”, br. 61/09), kojom je obuhvaćen prostor između reka Dunav i Sava, Brankovog mosta, Bulevara Nikole Tesle i hotela „Jugoslavija”. Odlukom je definisano da će sredstva za izradu plana obezbediti Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda, a za obrađivača plana određen je J.U.P. Urbanisitički zavod Beograda. Na osnovu navedene odluke, Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda je ugovorila izradu plana sa J.U.P. Urbanisitički zavod Beograda, ali je nakon izrade Koncepta plana izrada prekinuta i ugovor je sporazumno raskinut.
Planom generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – Grad Beograd, celine I – XIX („Sl. list grada Beograda”, br. 20/16) je definisano da se prostor između reka Dunav i Sava, Brankovog mosta i hotela „Jugoslavija” dalje razrađuje izradom plana detaljne regulacije uz obavezno raspisivanje arhitektonsko urbanističkog konkursa za predmetno područje.
Shodno gore navedenom, Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove je mišljenja da se izrada Plana detaljne regulacije šireg područja ušća Save u Dunav, između hotela „Jugoslavija”, Bulevara Nikole Tesle i Brankovog mosta, gradska opština Novi Beograd može nastaviti na osnovu Odluke o izradi Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, gradske opštine Novi Beograd i Zemun („Sl. list grada Beograda”, br. 61/09).
S poštovanjem,
SEKRETAR”
Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda
28. februar 2017.
Član 3. Odnos prema postojećoj i planskoj dokumentaciji koja je u radu:
„S obzirom da se u granici plana nalazi KCS „Ušće”, potrebno je zadržati rešenje iz Plana generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – Grad Beograd, celine I – IX („Sl. List grada Beograda”, br. 20/16) – Elementi detaljne razrade za lokacije infrastrukturne površine – I2, jer je u toku formiranje parcele, odnosno, omogućiti da i dalje ostanu na snazi.
Konačne granice Plana usaglasiti sa granicama donetih kontaktnih planova, koje ovim planom ne treba menjati.
Takođe, u toku je izrada plana Bloka 12 i Bloka 13 na Novom Beogradu, te je neophodna kontinuirana saradnja sa timovima koji rade ove planove radi usklađivanja predloženih rešenja.”
Član 4. Uređenje prostora:
„Saobraćajno rešenje planirati tako da se ne ugrožavaju postojeće zelene površine, sa akcentom na pešačkom i biciklističkom saobraćaju.
S obzirom da se u granici plana nalaze značajni infrastrukturni objekti, potrebno je kroz aktivnu saradnju sa svim nadležnim institucijama utvrditi mogućnosti i ograničenja urešenja prostora.
U granicama plana nalazi se Muzej savremene umetnosti, koji predstavlja objekat od opšteg interesa u oblasti kulture i umetnosti. Tokom izrade plana potrebno je ostvariti saradnju sa nadležnim institucijama radi utvrđivanja potrebnih uslova za njegovo nesmetano funkcionisanje.
Zeleni pojas uz Dunav sa postojećim parkovskim površinama na predmetnom području evidentirano je prirodno dobro, što bitno utiče na urbanističko rešenje područja.
Tokom izrade plana potrebno je:
u okviru kompleksa Parka prijateljstva, preispitati postojeći koncept prostornog uređenja i sadržaja; razmotriti uvođenje novih sadržaja, urbanih formi, opreme; definisati odnos ove površine sa slobodnim i zelenim površinama i objektima u okruženju i vodenim površinama rukavca Dunava;
definisati preostale zelene površine na području (karakter prostora, namene, veličina, opremljenost i sl.), njihov odnos prema akvatoriji Save i Dunava;
definisati način odbrane od visokih voda i uklopiti ga u prirodno okruženje područja razmotriti mogućnosti uređenja obale, posebno duž rukavca Dunava u cilju sprečavanja dalje degradacije obale, definisanje pristupa i pozicioniranja mirujućeg saobraćaja; razmatrati mogućnosti i modele ambijentalnog povezivanja priobalja sa preostalim delom područja planiranim intervencijama ne smeju se narušiti postojeći kvaliteti prostora: vizure (značajno utiče na obrazovanje gradske siluete), zelene, slobodne i parkovske površine, javni objekti, već je potrebno dalje ih razvijati i unaprediti uz pažljivo uvođenje novih sadržaja i struktura.”
Gradska uprava grada Beograda, Sekretarijat za informisanje
15. mart 2017.
„Službeni list grada Beograda”, br. 19/17, Skupština grada Beograda
21. april 2017.
Član 2.
„Okvirnom granicom plana detaljne regulacije obuhvaćen je deo područja gradskih opština Stari grad i Novi Beograd, trasa kabinske žičare u delu zelenih površina Parka Ušće, zaštićenih područja Кalemegdana, kulturnog dobra od izuzetnog značaja „Кosančićev venac” i dobra pod prethodnom zaštitom „Priobalna zona Novog Beograda”, kao i deo akvatorije reke Sava, sa vezama saobraćajnica i infrastrukture do postojeće, odnosno planirane mreže, površine oko 11 hektara”.
Član 3.
„Planski osnov za izradu plana detaljne regulacije predstavlja Plan generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – grad Beograd (celine I–XIX), („Službeni list Grada Beograda”, br. 20/16 i 97/16), prema kome su u okviru predložene granice plana detaljne regulacije planirane površine za: komercijalne sadržaje, objekte i komplekse javnih službi, saobraćajne površine, vodne i infrastrukturne površine i javne zelene površine.”
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
12. maj 2017.
„Izrada tehničke dokumentacije izvodi (se) po nalogu Grada Beograda, na osnovu Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun i Strategije razvoja prostora parka na Ušću People’s Park koju je izradio biro GEHL”.
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
16. maj 2017. godine
Zahtev podnet dana 12. maja 2017. godine, dopunjen je dostavljanjem Koncepta plana kompanije GEHL za Park Ušće (People’s Park) i Elaborata za rani javni uvid u Nacrt plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun.
izvor: Uslovi za izradu tehničke dokumentacije za prostor javne zelene površine „Parka Prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd i Zemun, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, 0490/17 od 24.05.2017. godine
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Zavod za zaštitu prirode Srbije
16. maj 2017.
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
17. maj – 01. jun 2017.
„Predlog planskog rešenja rezultat je sveobuhvatnog i multidisciplinarnog pristupa planiranja i sagledavanja predmetnog prostora i šireg okruženja i integrisanja:
– uslova i smernica iz plana višeg reda,
– postojeće relevantne planske i druge dokumentacije;
– programskog zadatka za predmetni plan koji je dostavila Direkcija za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda,
– postojećih elemenata razrade i stručne provere kao što su analize, konkursna rešenja i posebno Studija „Ušće park – people’s park“ (”Gehl Architects”, 2017),
– zaključaka sa niza radnih sastanaka koji su održani u periodu februar-april 2017. godine, sa nadležnim institucijama, a vezano za „paralelne” akcije na projektovanju i uređenju prostora, sa više aspekata.
Koncept planskog rešenja zasniva se na:
– formiranju identiteta predmetnog područja kao centralnog gradskog parka i priobalne zone,
– potrebi za aktiviranjem prostora parka uvođenjem novih sadržaja ali i usklađivanjem ponude sadržaja sa karakterom prostora,
– njegovom povezivanju sa okruženjem i boljoj dostupnosti i pristupačnosti korisnicima, na svim nivoima,
– maksimalnom očuvanju svih prirodnih, kulturnih, urbanističkih vrednosti i kvaliteta životne sredine i poštovanje svih specifičnih uslova zaštite i ograničenja.
Takođe, predlog planskog rešenja je usklađen i sa zakonom propisanim sadržajem tekstualnih i grafičkih delova Elaborata za rani javni uvid i u tom smislu sadrži samo najosnovnije odrednice vezane za planiranu namenu površina, saobraćajno i infrastrukturno rešenje i orijentacione planirane sadržaje, dok će detaljna razrada rešenja, zasnovana pomenutim instrumentima razrade, merama zaštite prostora i ograničenjima izgradnje, kao i daljoj saradnji sa nadležnim institucijama i drugim relevantnim učesnicima u planiranju, biti predmet izrade Nacrta plana.”
Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda,
24.05.2017.
„Napomena: Predmetni uslovi izrađeni su na osnovu trenutno raspoložive dokumentacije, koja je još uvek u fazi izrade – Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, Gradske opštine Novi Beograd – Zemun, te će konačni uslovi zaštite nepokretnih kulturnih dobara i dobara koja uživaju prethodnu zaštitu za predmetni prostor biti definisani u okviru navedenog planskog dokumenta, po njegovom usvajanju”.
Komisija za planove skupštine grada Beograda
20. jun 2017.
„Na 271. sednici Komisije za planove Skupštine grada Beograda, održanoj 20.06.2017. godine, razmatrana je Informacija o usaglašenosti Nacrta plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, sa konceptom uređenja datim strategijom razvoja „People’s Park” (”GEHL”, Danska)”.
izvor: Nacrt plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd i Zemun.
Zavod za zaštitu prirode Srbije
23. jun 2017.
Sekretarijat za saobraćaj
10. jul 2017. godine
Sekretarijata za saobraćaj izdaje sledeće mišljenje:
„Kako bi intervencija bila u skladu sa Planom detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, Gradske opštine Novi Beograd i Zemun, potreno je ostvariti kontakt sa Urbanističkim zavodom Beograda kao obrađivačem Plana.
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
14. jul 2017.
Zahtev ne sadrži priloge.
Sadržaj Zahteva prenet je u celosti:
„Poštovani,
Obaveštavamo vas da JKP „Zelenilo Beograd” u narednom periodu planira izvođenje radova na javnoj zelenoj površini u parku „Ušće”, na potezu između Brankovog mosta, Bulevara Nikole Tesle, hotela „Jugoslavija” i reka dunava i Save.
U cilju revitalizacije predmetnog prostora a u skladu sa Strategijom razvoja prostora parka „Ušće” koju je izradio arhitektonski biro GEHL iz Kopenhagena, predviđa se opremanje pratećim mobilijarom i opremom namenjenim različitim kategorijama korisnika u okviru celina definisanih glavnim pešačkim pravcima.
Uvođenje novih parkovskih sadržaja planirano je u skladu sa namenom površina, i uz maksimalnu zaštitu postojeće kvalitetne vegetacije, koja predstavlja jednu od najvažnijih komponenti ovog prostora, kao i zaštićenim spomenicima kulture.
Radovi koji bi se sprovodili na pomenutoj javnoj zelenoj površini a u skladu sa prilivom finansijskih sredstava su sledeći:
– izgradnja dečijih igrališta, fitnes terena, sportskih terena (košarkaški, fudbalskih, odbojkaških i terena za boćanje)
– popravka i izrada novih pešačkih komunikacija, atletske staze i biciklističke staze (materijalizacija-asfalt, armirani beton, stabilizovana zemlja, livena guma)
JKP Zelenilo Beograd izvođenjem pomenutih radova doprinelo bi:
– unapređenju posećenosti javne zelene površine parka Ušće kao i boljem kvalitetu života naših sugrađana
– obezbedili bi se lepši i kvalitetniji uslovi za igru i druženje dece
– podstakla bi se fizička aktivnost svih korisnika parka
U skladu sa navedenim, molimo Vas da nas obavestite da li je za pomenute radove neophodno izdavanje građevinske dozvole ili rešenja o odobrenju za izvođenje radova, ili se navedeni radovi izvode na osnovu Odluke o komunalnom redu i Odluke o uređenju i održavanju parkova. zelenih i rekreacionih površina.
S poštovanjem,
Generalni direktor JKP Zelenilo-Beograd
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
14. jul 2017.
„Odredbom stava 1. člana 145. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10-US, 24/11, 121/12, 42/2013 – odluka US, 50/13 – odluka US, 98/13 – odluka US, 132/14, 145/14) nabrojani su radovi za koje se, u skladu sa navedenim Zakonom, izdaje rešenje kojim se odobrava izvođenje tih radova, a koje izdaje organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole, dok je stavom 2. propisano da se rešenje o odobrenju izvođenja radova izdaje investitoru koji ima odgovarajuće pravo u skladu sa članom 135. ovog Zakona, koji dostavi idejni projekat u skladu sa pozakonskim aktom kojim se uređuje sadržina tehničke dokumentacije prema klasi objekta, odnosno tehnički opis i popis radova na izvođenju radova na investicionom održavanju, odnosno uklanjanja prepreka za kretanje osoba sa invaliditetom, a uredio je odnose sa jedinicom lokalne samouprave u pogeldu doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta i platio odgovarajuću administrativnu taksu.
Članom 144. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da za izgradnju pojedine vrste objekata, odnosno izvođenje radova nije potrebno pribavljati akt nadležnog organa za gradnju, odnosno izvođenje radova (dečija igrališta, pešačke staze).
Imajući u vidu napred izneto obaveštavamo vas da navedeni planirani radovi na javnoj zelenoj površini u parku “Ušće” (izgradnja dečijih igrališta, postavljanje opreme za igru dece i rekreaciju građana, održavanje postojećih i izgradnju pešačkih staza i sl.) nije radovi za koje je potrebno pribavljanje građevinske dozvole ili odobrenje za izvođenje radova u smislu odredaba Zakona o planiranju i izgradnji.”
Gradonačelnik grada Beograda
20. jul 2017. godine
„III / B) Program nepredviđenih popravki koje se realizuju po zahtevima Grada i na inicijativu JKP Zelenilo-Beograd.
U skladu sa odobrenim dodatnim sredstvima, izmenama i dopunama Programa, predviđeno je povećanje sredstava za realizaciju Programa popravki oštećenih i degradiranih javnih zelenih površina i sanitarnih objekata i nepredviđenih popravki koje se realizuju po zahtevima Grada i na inicijativu JKP Zelenilo-Beograd u iznosu od 309,100,000 dinara. Ovim povećanjem predviđena je realizacija ključnih i značajnijih projekata kao što su:
- Radovi na unapređenju i povećanju sadržaja parka na Ušću (dečija igrališta, novi sportski i edukativni sadržaji, pešačke komunikacije),
- Kompletna popravka Zemunskog parka (Gradski park Zemun),
- Popravka dečijeg igrališta, mirnog odmora i ugradnja fitnes sprava u Crnotravskoj ulici,
- Uređenje staza i stepeništa kod DZ Rakovica,
- Obnova trim staze u Hajd parku,
- Radovi na izdizanju ivičnjaka u ulici Bulevar Kralja Aleksandra.”
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Sekretarijat za komunalne i stambene poslove
08. avgust 2017. godine
Prema informacijama koje je JKP Zelenilo – Beograd dostavilo kao odogovor na zahtev za pristup informacijama od javnog značaja (odgovor br. C-21-031.1-421/2017, od 19.10.2017. godine), Sekretarijatu za komunalne i stambene poslove podneto je ukupno 16 zahteva za pribavljanje saglasnosti na Predmer i predračun radova koji se odnose na izvođenje različitih radova na javnoj zelenoj površini parka Ušće (15 zahteva podneto 08.08.2017. godine i 1 zahtev podnet 11.08.2017. godine).
podnosilac: JKP Zelenilo Beograd, organ: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
09. avgust 2017. godine
Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
10. avgust 2017. godine
U saglasnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture navedeno je sledeće:
„Uvidom u dostavljeni Predmer i predračun radova održavanja javne zelene površine – park Ušće, koji je izradilo JKP „Zelenilo Beograd” iz Beograda, Mali Kalemegdan br. 8, odgovorni projektant Marko Đ. Kanjo, dipl. inž. pejz. arh, mišljenja smo da je urađen u skladu sa uslovima za preduzimanje mera tehničke zaštite za prostor javne zelene površine „Park Prijateljstva” – Ušće, Gradske opštine Novi Beograd i Zemun, definisanim aktom ovog Zavoda br. 0490/17, od 24.05.2017. godine”
Međutim, akt Zavoda br. 0490/17, od 24.05.2017. godine sadržao je sledeću napomenu: „Predmetni uslovi izrađeni su na osnovu trenutno raspoložive dokumentacije, koja je još uvek u fazi izrade – Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, Gradske opštine Novi Beograd – Zemun, te će konačni uslovi zaštite nepokretnih kulturnih dobara i dobara koja uživaju prethodnu zaštitu za predmetni prostor biti definisani u okviru navedenog planskog dokumenta, po njegovom usvajanju”.
Uprkos tome što se u trenutku izdavanja saglasnosti Plan detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, Gradske opštine Novi Beograd – Zemun, nalazio tek u fazi izrade nacrta planskog dokumenta, data je saglasnost na predmer i predračun radova u parku Ušće.
Sekretarijat za komunalne i stambene poslove
16. avgust / 18. avgust / 21. avgust / 23. avgust 2017. godine
Prema informacijama koje je JKP Zelenilo – Beograd dostavilo kao odogovor na zahtev za pristup informacijama od javnog značaja (odgovor br. C-21-031.1-421/2017, od 19.10.2017. godine), Sekretarijat za komunalne i stambene poslove odgovorio je pozitivno na ukupno 16 zahteva za pribavljanje saglasnosti na Predmer i predračun radova koji se odnose na izvođenje različitih radova na javnoj zelenoj površini parka Ušće (15 zahteva podneto 08.08.2017. godine i 1 zahtev podnet 11.08.2017. godine).
Izdate su posebne Saglasnosti na dostavljene Predmere i predračune radova koji se odnose na izvođenje radova na sledećim elementima:
- „Sekundarna staza S1” u Parku Ušće;
- „Formiranje ostrva sa sedenjem” u Parku Ušće;
- „Saobraćajni poligon” u Parku Ušće;
- „Fitnes teren 2” u Parku Ušće;
- „Biciklistička staza” u Parku Ušće;
- „Fitnes teren 1 u Parku Ušće”;
- „Atletska staza” u Parku Ušće;
- „Muzičko igralište 1” i „Mutičko igralište 2” u Parku Ušće;
- „Dečije igralište sa Hugs rekvizitima” u bloku 15 u Parku Ušće;
- „Mali fudbal” u Parku Ušće;
- „Zeleni lavirint” u Parku Ušće;
- „Parkovski mobilijar” u Parku Ušće;
- „Pripremni radovi” u Parku Ušće;
- „Zalivni sistem” u Parku Ušće;
- „Priroda – dečije igralište” u Parku Ušće;
- „Ozelenjavanje ostrva” u Parku Ušće;
Većina izdatih saglasnosti, preciznije 14 od 16 izdatih saglasnosti (osim saglasnosti na Premer i predračun elemenata „parkovski mobilijar” i „pripremni radovi”), sadrže napomene koje se odnose na obavezu da se za potrebe izvođenja radova predmer i predračun kompletira dostavljanjem Tehničkih opisa rešenja sa svim neophodnim detaljima za izvođenje radova, kao i dostavljanjem Situacionih planova u slučaju izgradnje dečijih igrališta i sportskih terena. Za izvođenje radova na „zalivnom sistemu” i „ozelenjavanju ostrva”, napomene se odnose na potrebu dodatnog obezbeđenja kapaciteta zalivnog sistema. Javnosti nisu učinjeni dostupnim podaci o tome da li je i na koji način JKP Zelenilo – Beograd postupilo po ovim napomenama Sekretarijata za komunalne i stambene poslove.
Gradska uprava grada Beograda, Sekretarijat za informisanje
23. avgust 2017. godine
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
13. septembar – 27. septembar 2017. godine
3.3. Napomene uz izvode iz planskih dokumenata višeg reda:
„Plan generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – grad Beograd (celine I – XIX) (“Službeni list grada Beograda”, br. 20/16 i 97/16) nije usklađen sa planom višeg reda, Generalnim urbanističkim planom Beograda (“Službeni list grada Beograda”, br. 11/2016), u pogledu odredbe koja se tiče mogućnosti razvoja alternativnih vidova prevoza koji bi povezali atraktivne lokalitete na desnoj i levoj obali reke Save.
Planom generalne regulacije Beograda zabranjuje se postavljanje dalekovoda, žičanih sajli za alternativni prevoz i rekreaciju u području Beogradske tvrđave i u njenim širim vizurama i akvateritorijalnim obuhvatima, dok se Generalnim urbanističkim planom predviđa razvoj komplementarnih vidova saobraćaja (uspinjače, liftovi, pokretna stepeništa, žičare) naročito na rekama Savi i Dunavu, u cilju ostavrivanja pozitivnih saobraćajnih efekata i unapređenja turističke ponude grada
.
Budući da su navedene odredbe planova koji čine planski osnov međusobno neusaglašene, u ovom Planu detaljne regulacije primenjuju se odgovarajuće odredbe plana višeg reda, a u skladu sa članom 33. Zakona o planiranju i izgradnji, koji propisuje obavezu usklađenosti planskih dokumenata užeg područja sa dokumentima šireg područja”.
izvor: 3.3. Napomene uz izvode iz planskih dokumenata višeg reda, Elaborat za Rani javni uvid u Nacrt plana detaljne regulacije za gondolu Kalemegdan – Ušće, GO Stari grad i Novi Beograd.
Gradska uprava grada Beograda, Sekretarijat za informisanje
18. oktobar 2017. godine
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
19. februar – 20. mart 2018. godine
I.2. Pravni i planski osnov:
„U slučaju da su odredbe planova koji čine planski osnov međusobno neusaglašene, primenjuju se odredbe plana višeg reda, a u skladu sa članom 33. Zakona o planiranju i izgradnji, koji propisuje obavezu usklađenosti planskih dokumenata užeg područja sa dokumentima šireg područja”.
„Službeni list grada Beograda”, br. 65/18, Skupština grada Beograda
02. jul 2018. godine
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
13. novembar – 13. decembar 2018. godine
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove
20. decembar 2018. godine
JP “Skijališta Srbije”
12. mart 2019. godine
Gradska uprava grada Beograda, Sekretarijat za informisanje
25. mart 2019. godine
Ministarstvo zaštite životne sredine
23. maj – 12. jun 2019. godine, javna rasprava održana: 11. juna 2019. godine
„Službeni list grada Beograda”, br. 35/19, Skupština grada Beograda
24. maj 2019. godine
- Planom detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun, predviđeno je uređenje javnih zelenih površina na području PDR i to izradom idejnog i glavnog projekta pejzažnog rešenja „u skladu sa osnovnom vizijom i rešenjem predloženim u Studiji „Ušće park – People’s park“, biroa “GEHL Architects”. Kako je određeno Planom, za idejni projekat pejzažnog uređenja javnih zelenih površina na području PDR neophodno je ishodovati verifikaciju projektnog rešenja od strane Komisije za planove Skupštine grada Beograda. U trenutku utvrđivanja pravnog osnova za pristupanje rekonstrukciji javnih zelenih površina na području „Parka prijateljstva” – Ušće, radovi na rekonstrukciji već su završeni.
- Obaveza izrade arhitektonsko-urbanističkog konkursa za veći deo obuhvata Plana, definisana Planom generalne regulacije građevinskog područja sedišta jedinice lokalne samouprave – Grad Beograd, celine I – XIX, („Službeni list grada Beograda”, br. 20/16), interpretirana je kao obaveza sprovođenja konkursa za “objekte i komplekse javnih službi koji se planiraju u okviru parkovskih površina i priobalnog zemljišta”, ali ne i za uređenje javnih zelenih površina u čijem se obuhvatu navedeni objekti nalaze.
- U obuhvatu PDR predviđena je izgradnja aneksa Muzeja savremene umetnosti, kompleksa Prirodnjačkog muzeja, akvarijuma sa podzemnim parkingom, izgradnja “gondole” u skladu sa Planom detaljne regulacije za gondolu Kalemegdan – Ušće, GO Stari grad i Novi Beograd („Sl. list grada Beograda”, br. 65/18) kao i postavljanje panoramskog točka (85m), jarbola sa zastavom Republike Srbije (120m), vidikovca – šetne staze iznad površine vode, info-punkta i sadržaja kao što su rolerkoster, bob na šinama i sl.
Izvod iz Plana detaljne regulacije multifunkcionalnog sportsko-kulturnog sadržaja na području „Parka prijateljstva” – Ušće, GO Novi Beograd – Zemun („Sl. list grada Beograda”, br. 35/19):
3. PRAVILA UREĐENJA I GRAĐENJA ZA POVRŠINE JAVNE NAMENE:
3.1. JAVNE ZELENE POVRŠINE
„Planskim rešenjem predviđeno je očuvanje i unapređenje dve javne zelene površine: Park (ZP1) i Zelene površine u priobalju Save i Dunava (ZP6).
U skladu sa osnovnom vizijom i rešenjem predloženim u Studiji „Ušće park – people’s park“, biroa ”GEHL Architects”, planirana je reorganizacija postojećih pravaca pešačke komunikacije i formiranje tematskih celina koje mogu, istovremeno, koristiti različite kategorije posetilaca. U cilju obezbeđivanja kontinuiteta kretanja na celokupnom području, kao i ostvarivanja veze između definisanih ključnih tačaka duž Bulevara Nikole Tesle sa tačkama definisanim duž obale reka, planirano je osam komunikacionih pravaca iz kojih se granaju sekundarni pravci. Glavne pešačke rute planirane su u vidu tematski organizovanih širokih promenada sa različitim sadržajima, mobilijarom, bogato opremljene detaljima u vidu skulptura, igrališta, itd.”
3.4. JAVNE SAOBRAĆAJNE POVRŠINE / 3.4.2. GONDOLA „КALEMEGDAN – UŠĆE“
„U granicama Plana predviđa se izgradnja nove infrastrukture gondole, u okviru planirane namene saobraćajne i infrastrukturne površine gondole i trase gondole, za koje se utvrđuju pravila građenja (…)
Pravila uređenja i građenja za stanicu gondole sa infrastrukturnim koridorom i zaštitnim pojasom definisana su Planom detaljne regulacije za gondolu Кalemegdan-Ušće, gradske opštine Stari grad i Novi Beograd („Sl. list Grada Beograda“ br. 65/2018)”.
V) SMERNICE ZA SPROVOĐENJE PLANA
2. LOKACIJE КOJE SE RAZRAĐUJU PROJEКTOM PEJZAŽNOG UREĐENJA:
„Uređenju kompleksa javne zelene površine – parka (zone I, II, III I IV), odnosno izradi projekta pejzažnog uređenja, treba da prethodi manualna valorizacija vegetacije. Takođe, pre izrade idejnog i glavnog projekta uređenja i ozelenjavanja treba pribaviti tehničke uslove JКP „Zelenilo Beograd“.
3. LOKACIJE ZA КOJE JE POTREBNA VERIFIKACIJA IDEJNIH PROJEKATA OD STRANE KOMISIJE ZA PLANOVE
„Verifikacija idejnih projekata na Komisiji za planove Skupštine grada Beograda obavezna je za:
1. objekte i komplekse javnih službi koji se planiraju u okviru parkovskih površina i priobalnog zemljišta: ustanove kulture od nacionalnog značaja J9.2 (Aneks muzeja savremene umetnosti), J9.3 (Prirodnjački muzej), akvarijum (A), panoramski točak (PT), jarbol (J), vidikovac (V), info-punkt i sve novoplanirane objekte na teritoriji Plana;
2. projekat pejzažnog uređenja parkovskih površina i zelenih površina u priobalju (ZP1-1, ZP1-2a, ZP1-2b, VP-1, VP-2, VP-3, VP-4a i VP-4b);
3. rešenje obaloutvrde reke Save sa hidrološkom studijom;
4. kompleks planiranih i postojeće crpne stanice (КCS 1,2,3).
U procesu verifikacije od strane Komisije za planove posebnu stručnu proveru sprovesti na temu zaštite vizura sa Кalemegdana na prostor parka i na Kalemegdan i stari deo grada, predlog rešenja planiranih namena u skladu sa značajem i kontekstom lokacije, kao i poštovanje dozvoljene zauzetosti i očuvanje javne zelene površine parka.
4. LOKACIJE КOJE SE RAZRAĐUJU PROJEKTNIM ARHITEKTONSKO – URBANISTIČKIM KONKURSOM
„Raspisivanje projektnog urbanističko – arhitektonskog konkursa je obavezno za sledeće lokacije:
– Objekte i komplekse javne namene planirane u okviru javnih zelenih površina u celini I i celini II: ustanove kulture od nacionalnog značaja J9.2 i J9.3 (Aneks muzeja savremene umetnosti i Prirodnjački muzej), panoramski točak i akvarijum. Obuhvat konkursa mora biti jedinstven za parcele ZP1-1, ZP1-2a i ZP1-2b;
– Rešenje vidikovca na poziciji Ušće (V) u okviru celine III. Minimalni obuhvat konkursa su parcele VP-1 i VP-2.
Konkurs za definisane lokacije sprovodi se pre izrade UP-a”.