Naselje „Stepa Stepanović“ predstavlja najveći projekat državne stanogradnje – izgradnje koja se u celosti ili delimično finansira iz javnih sredstava – u postocijalističkom periodu razvoja Srbije. Realizovan je na osnovu Zakona o podsticaju građevinskoj industriji Republike Srbije u uslovima krize (“Sl. glasnik RS”, br. 45/2010) u javno-javnom partnerstvu Republike Srbije i Ministarstva odbrane. Izgradnja naselja na lokaciji nekadašnje kasarne „Stepa Stepanovic“ je omogućena 2010. godine, kada je Vlada Republike Srbije usvojila „Master plan raspolaganja nepokretnostima na teritoriji Republike Srbije koje nisu neophodne za funkcionisanje Vojske Srbije“ Ministarstva odbrane (MO). Izgradnja je započeta iste godine, nakon što je MO ustupilo lokaciju Republici Srbiji i potpisivanja ugovora o zajedničkoj izgradnji između Republike Srbije (RS) i Građevinske direkcije Srbije (GDS). Po tom ugovoru, GDS je suinvestitor (u ime i za račun RS) koji preuzima obavezu izrade planske i projektne dokumentacije, izvođenja radova i pribavljanja upotrebnih dozvola, nakon čega će Ministarstvu odbrane pripasti 21% bruto površine novoizgrađenog prostora, dok će ostatak biti prodat na tržištu. Svi stanovi u naselju su prodati, neki i uz podršku subnecionisanim kreditima, a GDS trenutno subvencioniše kupovinu poslovnog prostora odobravajući beskamatne pozajmice u iznosu do 50 % vrednosti.
Urbanistički projekat stambeno-poslovnog kompleksa sa pratećim sadržajima na lokaciji kasarne „Stepa Stepanović” na Voždovcu (br 350.13-13/2010) izradio je Urbanistički zavod 2010. godine. Projektom je na površini od 42 ha planirana izgradnja oko 4600 stanova, 150 lokala, 1.400 garažnih mesta, 3.300 parking mesta, 9,5 km novih saobraćajnica, 50% zelenih površina i pratećih sadržaja na jedinstvenoj građevinskoj parceli u centralnom delu stambenog naselja -snabdevanje, kulturni život stanovnika i objekti društvenog standarda (dve osnovne škole, predškolska ustanova i objekat zdravstvene zaštite). Promocija i podaja stanova je vršena predstavljanjem urbanističkog projekta i njim definisanim pratećim sadržajima, koji su, između ostalog, i uticali da GDS utvrdi prodajnu cenu kvadrata stambenog prostora. Izgradnja stanova je započeta 2011. godine.
Problemi nastaju od 2013. godine usled usvajanja više planskih dokumenata i rešenja kojima se menja rešenje definisano Urbanističkim projektom iz 2010. godine: Projekta prepracelacije katastarskih parcela 7764/23 i 7764/44 KO Voždovac u naselju “Stepa Stepanović” (UZ, februar 2013), Rešenja za izgradnju stanice za snabdevanje motornih vozila tečnim gorivom, tečnim naftnim gasom i maloprodajno mesto boca tečnog naftnog gasa do 1000 kg (MUP RS, jun 2013) , Urbanističkog projekta za izgradnju komercijalnih sadržaja u naselju „Stepa Stepanović” na Voždovcu (UZ, septembar 2013.), Odluke GDS parcele za izgradnju Hrama (jul, 2015) i Urbanističkog projekta za izgradnju pravoslavnog hrama prebodobne mati Angeline na parceli 7764/56 KO Voždovac u stambeno-poslovnom kompleksu “Stepa Stepanović”. Navedenim dokumentima su izvršene izmene namena površina i objekata i preparacelacija, čime je omogućena izgradnja benzinske pumpe i izgradnja verskog objekta. To, kao i neizgradnja, odnosno nepravovremena izgradnja planiranih doma zdravlja, škole i vrtića, su izazvale velike proteste stanara naselja koji traju u kontinuitetu i u različitim formama od 2013 do danas. Stanari su zarad organizacije svog delovanja na zaštiti interesa registrovali „Udruženje stanara naselja Stepa Stepanović“ (USNSS).
Celokupan proces karakteriše netransparentnost procesa donošenja odluka, nedoslednost realizacije planiranog razvoja koji utiče na kvalitet života i vrednost nekretnina i različite vidove eskalacija sukoba (od fizičkih na terenu, do onih sa sudskim epilogom) različitih zainteresovanih aktera.
Za više informacija o promenama u procesu prostornog razvoja posmatranim kroz integralnu prizmu, kao i komentare autora istraživanja (obeleženo simbolom vatre u levom uglu), pogledajte hronologiju u nastavku.
Izveštaj o reviziji godišnjeg finansijskog izveštaja Ministarstva odbrane za 2010. godinu
18. februar 2010.
Zaključak Vlade RS odnosi se na usvajanje izmena Master plana raspolaganja nepokretnostima na teritoriji Republike Srbije koje nisu neophodne za funkcionisanje Vojske Srbije.
05. br 464-1162/2010
16. april 2010, Građevinska direkcija Srbije
Između Republike Srbije i Građevinske direkcije Srbije potpisan ugovor o zajedničkoj izgradnji na lokaciji kasarne “Vojvode Stepe Stepanovića“ u Beogradu.
ov.br. 43879/2010.
.
Iz ugovora:
“Kasarna “Vojvoda Stepa Stepanović” Voždovac – Beograd (ID-427), pravo izvođenja radova na izgradnji ustupa se Građevinskoj direkciji Srbije d.o.o, Beograd, kao suinvestitoru izgradnje, pod uslovom da u ime i za račun Republike Srbije, a za potrebe Ministarstva odbrane, sopstvenim sredstvima, obezbedi izdavanje urbanističko-planske i projektne dokumentacije, pribavi lokacijsku i građevinsku dozvolu za izgradnju objekta na predmetnoj lokaciji, izvede radove na izgradnji objekta, pribavi odobrenje za upotrebu i da Republici Srbiji pripadne 21% bruto površine novoizgrađenog prostora, kao i određeni broj metara kvadratnih stambenog prostora, čija će se konačna površina naknadno utvrditi.”
“Sl.glasnik RS”, br. 45/2010, Narodna skupština RS
04. jul 2010.
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove
13. jul 2010.
Odabir rešenja bez otvorenog urbanističkog konkursa.
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove grada beograda
23. jul 2010.
IX 06: br: 350.13. 13/2010.
Urbanističkim projektom na lokaciji kasarne “Stepa Stepanović” na Voždovcu u Beogradu (potvrđen pod IX-06.br 350.13-13/2010 od 23.07.2010) u cilju izgradnje stambeno-poslovnog kompleksa sa pratećim sadržajima, definisane su sledeće namene: saobraćajne površine, površine za retenziju, zelene površine, višeporodično stanovanje – tip otvoreni blok, poslovno-komercijalne delatnosti, prateći sadržaji: osnovne škole i predškolske ustanove.
Prema navedenom UP, na samoj lokaciji tj. na jedinstvenoj građevinskoj parceli GP_P koja se nalazi u centralnom delu stambenog naselja uz Kumodrašku ulicu, planirane su poslovno-komercijalne delatnosti (snabdevanje, kulturni život stanovnika i zdravstvena zaštita).Autori istraživanja nisu uspeli da pronađu dokumentaciju urbanističkog projekta na lokaciji kasarne “Stepa Stepanović” kao javno dostupnu.
Građevinska direkcija Srbije
27. oktobar 2010.
Ugovor zaključen između Republike Srbije i Građevinske direkcije Srbije
Ov.br 5748/2010
Januar 2011.
Novinski članci
03. novembar 2012.
Zvanični sajt Udruženja stanara naselja Stepa Stepanović
Urbanistički zavod Beograda
Februar 2013.
Projekat prepracelacije katastarskih parcela 7764/23 i 7764/44 KO
Voždovac u naselju “Stepa Stepanović” kojim je izvršena preparcelacija navedenih katastarskih parcela i formirano 6 građevinskih parcela za izgradnju komercijalnih sadržaja (GP1 – GP-6) i 1 parcela za servisnu saobraćajnicu (U1).
Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije
Jun 2013.
Rešenje br. 217.2 63/2013
Rešenjem se investitoru, građevinskoj direkciji srbije, odobrava mesto za izgradnju stanice za snabdevanje motornih vozila tečnim gorivom, tečnim naftnim gasom i maloprodajno mesto boca tečnog naftnog gasa do 1000 kg.
Mesto za izradnju nalazi se u ul. Kumodraška na KP 7764/23 i 7764/44.
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda
23. jun 2013.
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda.
02. septembar 2013.
23. septembar 2013.
Zvanični sajt Opštine Voždovac
Zaključak veća GO Voždovac kojim podržava inicijativu UNSS-a protiv usvajanja UP-a dostavljen Vladi RS, Građevinskoj direkciji Srbije, Skupštini Grada Beograda i Sekretari-jatu za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda.
Septembar 2013.
Zvanični sajt Udruženja stanara naselja Stepa Stepanović.
Septembar 2013.
Zvanični sajt Opštine Voždovac
Gradska opština Voždovac i Skupština Gradske Opštine Voždovac usvojili zaključak da u celini podržavaju inicijativu Udruženja stanara naselja‘’Stepa Stepanović’’ da se ne dozvoli da usvajanjem urbanističkog projekta dođe do promene predviđenih sadržaja u naselju, kao i da se hitno realizuje izgradnja doma zdravlja i svih ostalih predviđenih pratećih sadržaja.
Udruženje stanara naselja “Stepa Stepanović” obratilo se Veću Gradske opštine Voždovac sa molbom da se njihova Opština priključi peticiji koju je potpisalo preko 1300 kupaca stanova koji su spremni da se uz burne proteste suprotstave nameri Građevinske direkcije Srbije, koji su kao investitori odustali od dogovorene izgradnje objekta zdravstvene zaštite sa pratećim sadržajima. Borba stanovnika novog naselja usmerena je i protiv namere investitora da u delu naselja izgradi benzinsku pumpu sa pretakalištem tečnog naftnog gasa i skladištem boca do 1000 kg. Stanovnici se više od mesec dana najoštrije protive ovim namerama Građevinske direkcije Srbije, a spremni su i da fizički, ukoliko bude bilo potrebno, onemoguće izgradnju pumpe u naselju.
Zaključak Veća GOV i Skupštine GOV dostavljen je: Vladi RS, Građevinskoj direkciji Srbije, Skupštini grada Beograda, Sekretarijatu za urbanizam i građevinske poslove grada Beograd.
Januar 2014.
Novinski članci
Novinski članci
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda
26. decembar 2014.
Projektovanje i izgradnja objekta stanice za snabdevanje gorivom i parternog uređenja sa svim pripadajućim instalacijama u okviru GP1 u stambenom naselju “Stepa Stepanović”.
Rešenje IX br. 350.71 86/2014
7. februar 2015.
jun 2015.
Zvanični sajt udruženja stanara naselja Stepa Stepanović
Građevinska direkcija Srbija, na osnovu zaključka Vlade RS
Jul 2015.
Novinski članci
Građani i stanari naselja “Stepa Stepanović” nisu uključeni u procese donošenja odluka.
Netransparentnost procesa donošenja odluka i izmena namena predviđenih prvobitnim urbanističkim projektom.
10. oktobar 2016.
Novinski članci
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda.
2. febuar 2017.
Potvrđen urbanistički projekat za izgradnju pravoslavnog hrama Predobodne mati Angeline na parceli 7764/56 KO Voždovac u stambeno-poslovnom kompleksu “Stepa Stepanović” u Beogradu.
Netransparentnost procesa donošenja odluka, nedoslednost u urbanom razvoju područja naselja “Stepa Stepanović” i sukobljeni interesi različitih aktera.
Februar 2017.
Zvanični sajt udruženja stanara naselja “Stepa Stepanović”
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda
15. mart 2017.
Javna prezentacija urbanističkog projekta za izgradnju pravoslavnog hrama prebodobne mati Angeline na 7764/56 KO Voždovac u stambeno-poslovnom kompleksu “Stepa Stepanović” u Beogradu.
20. februar 2018.
.
Gradska opština Voždovac organizovala je tribinu na temu “Problemi naselja Stepa Stepanović”. Organizovanje tribine je inicirano zahtevom Udruženja stanara naselja Stepa Stepanović.
.
Na pitanja građana i članova Udruženja stanara naselja Stepa Stepanović odgovarali su ministar odbrane Republike Srbije Aleksandar Vulin, predsednik opštine Voždovac Aleksandar Savić, predsednik Skupštine GO Voždovac Aleksandar Mirković, član Gradskog veća Dragomir Petronijević, direktor Direkcije za imovinu Republike Srbije Jovan Vorkapić, gradski sekretar za obrazovanje i dečju zaštitu Slavko Gak, gradski sekretar za saobraćaj Dušan Rafailović, direktor Urbanističkog zavoda Beograda Vesna Tahov, direktor JKP „Beogradski vodovod i kanalizacija“ Dragan Đorđević, direktor JKP „Zelenilo Beograd“ Slobodan Stanojević i direktor JKP „Gradska čistoća – Beograd“ Miroslav Bogdanović.
.
Zaključci tribine koje prenosi veb stranica udruženja stanara naselja “Stepa Stepanović” i zaključci tribine koje prenosi veb stranica opštine Voždovac su u saglasnosti.
01. mart 2018.
Ovoga puta zaključci tribine prenešeni su samo na veb stranici udruženja građana naselja “Stepa Stepanović“, dok opština Voždovac prenosi vest: “Stefanović u razgovoru s građanima naselja Stepa Stepanović“.
01. april. 2018.
Zvanični sajt gradske opštine Voždovac
Vest nije preneta ili nije dostupna na zvaničnoj stranici udruženja stanara naselja “Stepa Stepanović”.
Sekreterijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda
13. april 2018.
Odobrava se investitoru Patrijaršiji Srpske pravoslavne crkve sa sedištem u Beogradu izgradnja pravoslavnog hrama Predobodne mati Angeline – prve faze, na katastarskoj parceli 7764/56 KO Voždovac.
Broj građevinske dozvole IХ-20 351–82/2018